کی از مهمترین بخش های آسانسور، تابلو فرمان آسانسور است که در واقع می توان آن را مرکز پردازش سیستم دانست، چرا که دستورهای لازم از طریق مدار فرمان به موتور فرستاده می شود و عملکرد موتور و مجموعه آسانسور وابسته به دستورات تابلو فرمان است. تابلو فرمان آسانسور انواع مختلفی دارد؛ دو نوع متداول این تابلو ها که در داخل کشور به طور گسترده استفاده می شوند، عبارتند از: تابلو های فرمان دو سرعته (۲SPD) و تابلو های فرمان درایو دار (۳VF). در این مقاله در مورد هر کدام از این سیستم های کنترل توضیح خواهیم داد و در انتها به مقایسه آن دو می پردازیم.
در آسانسورهایی که با تابلو فرمان دو سرعته کار می کنند، از موتور هایی استفاده می شود که دارای دو سیم پیچ بوده و لذا قادر به حرکت در دو سرعت مختلف هستند. نحوه عملکرد آن بدین صورت است که هنگام حرکت از حالت سکون، موتور با دور تند شروع به حرکت کرده و در زمان کوتاهی به سرعت مورد نظر (معمولا یک متر بر ثانیه) می رسد، و هنگام نزدیک شدن به سطح طبقه مورد نظر، به یکباره با تغییر دور موتور، سرعت آسانسور کاهش یافته (معمولا به نصف مقدار قبلی) و در مرحله بعد سرعت به صفر می رسد. با توجه به این توضیحات واضح است که با تغییر سرعت ناگهانی موتور، کابین آسانسور هنگام شروع به حرکت و توقف، جابجایی های ناگهانی خواهد داشت که این حالت مطلوب نبوده و حتی الامکان باید سعی نمود تا از این مشکل جلوگیری کرد. ضمنا با توجه به اینکه در این روش موتور آسانسور به طور مستقیم راه اندازی می شود، جریان راه اندازی ۵ تا ۷ برابر جریان نامی از سیم پیچ موتور عبور خواهد کرد که ضمن کاهش عمر موتور، مصرف برق آسانسور را افزایش خواهد داد.
تابلو کنترل درایو دار (۳VF)
رایو یا کنترل دور موتور دستگاهی الکترونیکی است که می تواند با تغییر سطح ولتاژ و فرکانس، شرایط مطلوب جهت راه اندازی موتورها را فراهم کند و قابلیت تغییر سرعت و گشتاور را در موتور ایجاد کند. در تابلو فرمان های درایو دار، با استفاده از یک دستگاه کنترل دور موتور (اینورتر) می توان شرایط مطلوب راه اندازی را ایجاد کرده و موتور آسانسور را به صورت نرم راه اندازی کرد. این درایو ها با تنظیم ولتاژ و فرکانس این امکان را ایجاد می کنند تا موتور به یکباره از سرعت صفر به سرعت نامی نرسد، بلکه با دور آهسته شروع به حرکت کرده و با افزایش تدریجی ولتاژ به سرعت نامی خود برسد. در سیستم هایی که تابلو فرمان توسط درایو کنترل می شود، دیگر با مشکل ضربه و تکان های ناگهانی کابین مواجه نخواهیم بود.